Waardig werk in maquila’s? Enkel dankzij Hondurese vakbonden
In Honduras zijn waardige jobs het werk van vakbonden. Onderzoek toont hoe ze via cao's en sociaal overleg de werkomstandigheden in de maquila's verbeteren.
Honduras
In het Centraal-Amerikaanse land Honduras is de progressieve president Xiomara Castro aan de macht. Ze is de eerste vrouwelijke president van het land en de echtgenote van Manuel Zelaya, die in 2009 werd afgezet met een staatsgreep. De vorige president, Juan Orlando Hernández, liet het land in een puinhoop achter. Hij bleef acht jaar aan de macht door een ongrondwettelijke herverkiezing in 2017, die bovendien in verkiezingsfraude gedrenkt was. Ondertussen zit Juan Orlando in de cel in de Verenigde Staten, op verdenking van grootschalige drugssmokkel. Honduras is stilaan afgegleden tot een narcostaat. Het land wordt geteisterd door zware criminaliteit en corruptie, samen met hoge armoedecijfers. Sociale organisaties hopen dat Xiomara broodnodige veranderingen brengt. In die context strijdt FOS er voor waardig werk en sociale bescherming.
- Progressieve regeringspartij
- Helft bevolking leeft onder de armoedegrens
- Veel corruptie en gebrekkige sociale zekerheid
Honduras lijkt het toonbeeld van een falende staat. De tentakels van de drugskartels reiken er tot de politiek, het gerecht, de bedrijfswereld, de politie en het leger. Daarnaast worden elementaire mensenrechten en de levens van politieke tegenstanders niet gegarandeerd. Een emblematische casus was de moord op milieuactiviste Berta Cáceres.
Sinds de staatsgreep in 2009 zijn in hoog tempo een aantal neoliberale hervormingen doorgevoerd. Dat heeft belangrijke negatieve gevolgen voor de arbeidsrechten en de organisaties die voor die rechten opkomen. De repressie tegen sociale bewegingen is alleen maar toegenomen. Hernández schakelde nog een versnelling hoger met de ZEDES, een extreme vorm van vrijhandelszones waar geen enkele Hondurese wet van toepassing is. Het land blijft economisch sterk gericht op de Verenigde Staten en slaagt er nauwelijks in werknemers uit het informele circuit te halen. Xiomara Castro heeft in het begin van haar ambtstermijn de ZEDES vernietigd en voerde een aantal eerste progressieve arbeidsmarkthervormingen door.
De vorige regeringen probeerden het gezondheidssysteem te privatiseren, wat tot grote protesten leidde van vakbonden en sociale bewegingen. Onder druk van de straat en samen met de WHO is een nieuw wetsvoorstel onderhandeld dat van gezondheid echt een recht moet maken in Honduras. De hoop leeft dat de regering-Castro deze wet ook effectief zal uitvoeren. Het publieke gezondheidssysteem is ondermaats en bevat zowel financiële, materiële als personeelstekorten.
Verder zijn seksuele en reproductieve zorg en rechten geen evidentie in Honduras. Het land kent veel tienerzwangerschappen en vrouwenmoorden. Abortus is in alle gevallen verboden en zelfs de morning-afterpil is er illegaal.
FOS in Honduras
Frank Lensink en Jasper Rommel volgen de organisaties waarmee FOS samenwerkt in Honduras op. De focus ligt enerzijds op de verbetering van arbeidsrechten in de textielsector en voedingsindustrie. FOS biedt ondersteuning bij onderhandelingen met overheden en onderhandelingen op regionaal en sectorniveau. Anderzijds is er veel aandacht voor het recht op gezondheid en de strijd voor een rechtvaardig gezondheidssysteem, met nadruk op meer sociale controle op de zorg en beleidsbeïnvloeding.
Meer weten over wat we bereikten in Honduras? Lees ons jaarverslag!
Onze partners in Honduras
RSMH – Netwerk van vakbonden van de maquila in honduras
Red de Sindicatos de la Maquila de Honduras
De RSMH is een netwerk dat vakbonden uit de Hondurese textielsector samenbrengt. Door in gesprek te gaan met multinationale kledingmerken die actief zijn in Honduras en hen op hun verantwoordelijkheden tegenover hun textielarbeiders te wijzen, wil het netwerk de werkomstandigheden van die arbeiders verbeteren.
USTABH – Vakbondsunie van de drank- en voedingssector in Honduras
Unión de Sindicatos de Trabajadores de Alimentos y Bebidas de Honduras
USTABH is een samenwerkingsinitiatief van vakbondsorganisaties in de dranken-, bananen-, suiker- en meloenenindustrie. Dankzij vakbondsacties en door zich organisatorisch te versterken, kan USTABH verandering voor arbeiders afdwingen.
CODIMCA
Consejo para el Desarrollo Integral de la Mujer Campesina
CODIMCA strijdt voor de rechten van boerinnen in Honduras. De organisatie zet o.a. in op beleidsbeïnvloeding voor een betere toegang tot gezondheid. Een belangrijke strategie daarbij is de sociale controle op de gezondheidszorg. Daarnaast pakt CODIMCA tienerzwangerschappen en geweld tegen vrouwen aan in de gemeenschappen waar ze actief is. Om de eigen organisatie te versterken, geeft ze haar leden ook vormingen over gezondheidsthema’s en seksuele en reproductieve rechten.
FUTSH – Federatie van Hondurese gezondheidswerkers
Federación Unitaria de Trabajadores de la Salud de Honduras
De FUTSH verenigt verschillende beroepsgroepen in de Hondurese gezondheidszorg, via hun acht vakbonden. De federatie behartigt niet alleen de belangen van de werknemers in de sector, maar streeft ook naar een sterke publieke gezondheidszorg met universele toegang. De FUTSH speelt een cruciale rol in de onderhandelingen over een nieuwe gezondheidswet met het Ministerie van Volksgezondheid.
Visitación Padilla
Movimiento de Mujeres por La Paz ‘Visitación Padilla’
De Vrouwenbeweging voor vrede ‘Visitacion Padilla’ zal werken aan de preventie van tienerzwangerschappen, geweld tegen vrouwen, het recht op abortus en de morning-afterpil.
