FOSFOR 3 – Rechtvaardige transitie (2022)
Een just transition, of rechtvaardige transitie, wat houdt dat precies in? We onderzoeken het aan de hand van de huidige problemen én de eerste oplossingen.
Colombia
Het rijke Colombia wordt getekend door een enorme ongelijkheid en een gewapend conflict dat al decennialang aansleept.
In 2016 kwamen de regering van toenmalig president Santos en de rebellenbeweging FARC-EP tot een vredesakkoord. Het deed de hoop leven dat de ongelijkheid en het conflict zouden afnemen, en dat het mogelijk zou worden om arbeidsrechten en sociale bescherming af te dwingen.
- Politiek onrustig
- Grote illegale drugseconomie
- Mensenrechtenschendingen binnen cultuur van geweld
De regering-Duque (2018-2022) weigerde echter om het vredesakkoord uit te voeren. Dat blies in november 2021 weliswaar 5 kaarsjes uit, maar de integrale landbouwhervorming, de garanties voor de re-integratie van de ex-rebellen en de vervanging van de cocateelt bleven uit. De repressie en vervolging van voorvechters van het vredesakkoord namen wel toe, net als de militarisering van de conflictgebieden. De overheid viel continu de onafhankelijkheid van het rechtssysteem aan, net als het speciale rechtssysteem dat door het vredesakkoord in het leven geroepen was. Ze werkte zo straffeloosheid in de hand.
“Van ons loon kunnen we niet leven. Het gezondheidssysteem is steeds precairder. Het gebrek aan formeel werk dwingt ons in de informaliteit. We hebben geen garanties op een waardige oude dag. Dagelijks zien we onze mensen sterven door het geweld.”
Samen met Gustavo Petro won de Afro-Colombiaanse feministe en milieuactiviste Francia Marquez de verkiezingen in naam van de jongeren, vrouwen, minderheden, armen, arbeiders en sociaal uitgeslotenen in Colombia. Ze beloofden veranderingen door te voeren ten voordele van de vrede, van sociale rechtvaardigheid en milieurechtvaardigheid. Maar de uitdagingen waar ze voor staan, zijn enorm.
In die context willen we met onze partners ons steentje bijdragen aan waardig werk en sociale bescherming. De sociale en syndicale organisaties zien nieuwe mogelijkheden om mee te werken aan een sociaal rechtvaardig Colombia met respect voor het milieu en gelijke kansen voor mannen en vrouwen. Om van hun politieke participatie op lokaal, departementaal en nationaal niveau een succes te maken, moeten de organisaties zich goed voorbereiden en samenwerken.
Het gezamenlijk programma van de Belgische solidariteitsorganisaties Solsoc, ISVI en FOS wil sociale actoren versterken, zoals vakbonden, boerenorganisaties, mensenrechten-ngo’s en ngo’s die strijden voor het recht op gezondheid. Zo kunnen zij als representatieve organisaties met de overheid onderhandelen over hun sociale, politieke en economische alternatieven, en de arbeids- en levensomstandigheden van de arbeiders en gemarginaliseerde groepen verbeteren.
Het programma richt zich op de gesyndicaliseerde arbeiders van de sectoren huishoudwerk, bouwmaterialen, voeding en dranken, suiker en bier, en petroleum. Daarnaast wendt het zich tot alle jonge arbeiders van vakbondskoepel CUT, tot slachtoffers van een arbeidsongeval of beroepsziekte, en tot landloze boeren en ontheemden.
FOS in Colombia
Vanuit de Ecuadoraanse hoofdstad Quito volgt Jo Vervecken de samenwerking met de Colombiaanse organisaties op. Ze zet zich in om Colombiaanse vakbonden te versterken, voor het recht op waardig werk, en om de ngo Fergusson te versterken, voor het integraal recht op gezondheid.
Meer weten over wat we hebben bereikt in Colombia? Lees ons jaarverslag!
Onze partners in Colombia
SINTRAIMAGRA – Nationale Vakbond van Arbeiders in de industrie van vetrijke en voedingsproducten
Sindicato Nacional de Trabajadores de la Industria de Productos Grasos y Alimenticios
De Nationale Vakbond van Arbeiders in de industrie van vetrijke en voedingsproducten is aangesloten bij vakbondskoepel CUT en organiseert ook het betaald huishoudpersoneel in Colombia.
COISO – Intersyndicaal Collectief voor Gezondheid en Veiligheid op het Werk
Colectivo Intersindical de Salud Ocupacional
Het Intersyndicaal Collectief voor Gezondheid en Veiligheid op het Werk werkt aan risicopreventie en –beheer op de werkplek en helpt de slachtoffers van een arbeidsongeval of beroepsziekte hun recht op sociale bescherming uit te oefenen.
SUTIMAC – Vakbond van de bouwvakkers
Sindicato Único de Trabajadores de la Industria de Materiales de Construcción de Colombia
SUTIMAC is de grootste vakbond van de bouwsector in Colombia. Het project wil de ecologische voetafdruk van de vakbond en de sector verminderen, de genderverhoudingen in de vakbond en de sector evenwaardiger maken, en onderaannemingspraktijken tegengaan.
Grupo Fergusson
De ngo Grupo Fergusson zet samen met vakbonden en een breed gamma van sociale organisaties in op respect voor het recht op gezondheid, in het bijzonder voor vrouwen, jongeren en LGBTI+. Een rechtvaardige energietransitie komt eveneens aan bod als sociale determinant van gezondheid.
